جداسازی کلاله

ﺑﻌﺪ از چیدن گل‌ها ﻧﻮﺑﺖ ﺑه ﺟﺪاﻛﺮدن کلاله ﻣﻲﺷﻮد، اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺑـه ﺳـﺮﻋﺖ ‫پس از ﺑﺮداﺷﺖ گل‌ها و ﺑﺎ رﻋﺎﻳﺖ ﻧﻜﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد. ﺟﺪاﺳﺎزي گل از ﻛﻼﻟـه ﺑﺎﻳـﺪ ﺑـﺎ دﻗـﺖ و از ﻣﺤـﻞ ﺳـه‌رشته‌ای ﺷﺪن ﻛﻼله اﻧﺠﺎم ﺷﻮد. ﻫﺮچه ﻣﻴﺰان ﺳﺎقه ﺳﻔﻴﺪ “ﺧﺎمه” ﻛﻤﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ زﻋﻔﺮان ﻣﺮﻏﻮﺑﺘﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. روش باز کردن غنچه گل‌ها به این صورت است که در همان روز غنچه را شکافته و میله سفید مادگی یا خامه را به همراه سه کلاله قرمز رنگ بیرون می-کشند.
برای جلوگیری از ضایعات باید پیش از باز شدن گل‌ها اقدام به چیدن آن‌ها نمود در غیر این صورت در هنگام باز نمودن گل ممکن است برخی از کلاله‌ها بشکنند و یا گلبرگ‌ها و پرچم‌ها با کلاله مخلوط شوند و از کیفیت زعفران بکاهند.
باید توجه داشت به علت حالت شکنندگی غنچه‌ها در ساعات اولیه چیدن، باید به آن‌ها استراحت داد تا از حالت شکنندگی خارج شده و سپس اقدام به بیرون کشیدن خامه و کلاله نمود.
بدیهی است ارائه آموزش‌های لازم، ثبت سوابق آموزشی و ارزیابی‌های دوره‌ای به منظور تعیین میزان اثربخشی آموزش‌ها بسیار ضروری است.
در مرحله جداسازی زعفران باید موارد ذیل رعایت شود:
-پیش از شروع به کار جداسازی باید کارگران ناخن‌های خود را کوتاه نموده و دست‌ها را با آب و صابون شسته و خشک نمایند؛
-افرادی که حساس به گرده گل باشند باید حتماً جلوی دهان و بینی را با دستمال تمیز یا ماسک‌های مخصوص بپوشانند؛
-در حین کار، دست‌ها نباید با نقاط مختلف بدن تماس داشته باشند؛ در این صورت شستشوی مجدد دست‌ها با آب و صابون ضروری است. به‌کار بردن دستکش‌های یک بار مصرف در هنگام کار ضروری است؛
-پس از این که حدود 150 تا 200 گرم زعفران تر در گنجایه‌های تمیز جمع‌آوری شد باید بلافاصله به خشک کردن زعفران با روش مناسب اقدام نمود (مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، 1391 ج).
براي توليد زعفران رشته‏اي در مرحله جداسازي بايستي هر كلاله به همراه حداكثر 11 ميلي‌متر از خامه از ديگر بخش‏هاي گل جدا شده و به گونه درهم درگنجايه قرار گيرد.
براي توليد زعفران رشته‏اي درجه يك )مطابق استاندارد ملي ايران به شماره 1-259، زعفران ـ ويژگي‏ها(، باید كلاله از محل قبل از اتصال به خامه جدا شود و در گنجايه در خور قرار گيرد. بهره‏گيري از اين روش به جهت برتري‏هاي زير پيشنهاد مي‏شود:
ـ كاهش آلودگي به علت تماس كمتر زعفران با دست؛
ـ سرعت عمل در جداسازي؛
ـ افزايش حجم ظاهري فراورده؛
ـ حفظ كيفيت زعفران؛
ـ كاهش زمان خشك كردن.
توصيه مي‏شود جداسازي در كمترين زمان ممكن انجام گيرد (مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، 1391 ج؛ GLOBAL GAP, 2011).