با توجه به ماندگاری زعفران بمدت ۵ سال در زمین مزارع آرمانی و حساسیت این محصول به آب، ایستایی، تسطیح و ایجاد زهکش مناسب برای این مزارع اهمیت بسیاری دارد. زعفران خاک‌های سبک لومی را می‌پسندد. شوری آب و خاک تنها عامل محدود کننده کشت زعفران است. در منابع مختلف حد بحرانی شوری خاک مزرعه زعفران را ۲ دسی زیمنس بر متر در نظر گرفته‌اند.
آنالیز عناصر غذایی خاک قبل از کشت هر محصولی از ضروریات است. با توجه به اینکه اغلب خاک‌های زراعی ما دارای ماده آلی پایین هستند و متاسفانه پدیده شور و قلیایی شدن این خاک‌ها با شیب تندی در حال افزایش است توجه به حفظ و بهبود حاصلخیزی مزارع آرمانی زعفران اهمیت بسزائی دارد.
زعفران گیاهی چندساله است پس بایستی پیش از کاشت این محصول تدابیر مورد نیاز سنجیده شود. در منابع مختلف استفاده از ۳۰ تا ۶۰ تن کود گاوی پوسیده کمپوست شده در هکتار توصیه شده است. بهتر است ابتدا کود گاوی در زمین پخش شود و پس از آن توسط عملیات خاکورزی زمین شخم زده شده و تسطیح شود. این فرآیند باعث ترکیب هرچه بهتر کود گاوی و خاک می‌شود. اضافه کردن سال در میان ۲۰-۳۰ تن (با توجه به آنالیز خاک) کود گاوی پوسیده به زمین موجب تقویت پیازها و عملکرد بهتر در سال‌های بعد خواهد شد. لازم به ذکر است که کوددهی در سال‌های بعد از کشت زعفران بهتر است پس از برداشت گل قبل از آب دوم (زاج آب) انجام پذیرد. کوددهی قبل از برداشت و یا آب اول موجب هدر رفت و آبشویی کود و آلودگی گل‌ها و کاهش کیفیت بازارپسندی آن می‌شود.
آزمایشات مختلف نشان داده‌اند که استفاده از کود دامی در زراعت زعفران نسبت به کود شیمیایی دارای مزیت و برتری است آلودگی‌های موجود در کود‌های شیمیایی منجر به باقیماندن آثار این مواد خطرناک در محصول نهایی و کاهش کیفیت زعفران و افت قیمت و محبوبیت جهانی آن می‌شود. از آنجاییکه افزایش بهداشت و کیفیت تولید از اهداف اصلی مزارع آرمانی زعفران است بایستی در مصرف نهاده‌ها در این مزارع نهایت دقت عمل را بکار برد. برخی دیگر از مزایای استفاده از کود دامی بشرح زیر است:
-مقاومت گیاه زعفران در مقابل یخ زدگی پیازها در زمستان را افزایش می‌دهد.
-کود حیوانی رطوبت خاک را نگه میدارد و لذا در مقابل خشکسالی بهتر مقاومت می‌کند.
-پیاز از گرمای تابستان در زیر خاک کمتر صدمه می‌بیند.
استفاده از ۷۵ تا ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار کود اوره بعد از برداشت گل به همراه آب دوم باعث افزایش سطح برگ و نهایتا تولید پیاز‌های دختری بزرگتر در سال بعد خواهد شد اما استفاده بیش از اندازه از کود‌های ازته باعث کاهش گل آوری پیاز و تولید پیاز‌های دختری کوچکتر در سال بعد می‌شود.
درصورت کمبود برخی عناصر خاص در زمین های زراعی، استفاده از کود‌های آلی و ارگانیک تجاری توصیه می‌شود. این کودها علاوه بر تامین نیاز گیاه، موجب آلودگی خاک و گیاه نیز نمی‌شوند. البته باید توجه داشت که قبل از استفاده از این کودها بایستی با کارشناسان و مطلعین مشورت لازم را داشت. با توجه به اینکه بیشتر خاک‌های ایران آهکی و قلیایی هستند جذب بسیاری از عناصر توسط ریشه گیاه مشکل است. همچنین به علت پدیده تثبیت بالای عناصر در این خاک‌ها و همچنین بروز تنش‌ها و استرس‌هایی همچون سرمازدگی و شوری، انتقال مواد غذایی از خاک به ریشه کم می‌شود. در نتیجه یکی از بهترین راه‌ها برای رساندن مواد ضروری و لازم به گیاه محلول پاشی یا تغذیه برگی است.
اسفند ماه که از سویی ریشه‌های زعفران به تحلیل می‌روند و از سوی دیگر برگ‌ها هنوز سبز هستند محلول پاشی کود‌های آلی و ارگانیک می‌تواند توسط برگ‌ها جذب شود و شیره پرورده به پیازها منتقل شود و با افزایش اندازه پیاز محصول بیشتری را در سال بعد نصیب کشاورز کند.
برای محلول‌پاشی باید به نکات زیر توجه کرد:
-pH آب مورد استفاده باید خنثی و در حدود ۷ باشد
-دمای محیط کمتر از ۱۰ درجه نباشد و هوا آفتابی باشد.
-سرعت وزش باد خیلی کم باشد.
-با توجه به پیشبینی‌های هواشناسی زمانی محلول پاشی انجام شود که امکان بارش تا ۲۴ ساعت پس از آن محتمل نباشد.
-کود مورد استفاده با کیفیت و قابل حل در آب باشد.
- کد مقاله: 16769
- لینک کوتاه: https://wikisaffron.org?p=16769