چیدن گل‌ها/GAP

برداشت گل‌های زعفران با استفاده از دست انجام می‌گیرد و بهترین زمان چیدن گل‌ها در ساعات اولیه بامداد، در دمای پایین و پیش از بازشدن غنچه‌ها می‌باشد؛ به همین دلیل باید چیدن گل‌ها پیش از طلوع آفتاب شروع شود. برداشت به‌موقع گل‌ها باعث افزایش کیفی زعفران می‌شود؛ چرا که جمع‌آوری غنچه‌های بازنشده موجب می‌شود که کلاله گل‌ها در حین برداشت آسیب کم‌تری دیده و به غنچه‌ها در حمل و نقل آسیب کم‌تری وارد شود [1].
با توجه به اینکه این مرحله یکی از نقاط بحرانی تولید زعفران است رعایت مراحل صحیح برداشت گل زعفران به شرح ذیل ضروری است:

• حتماً سعی شود صبح زود و پیش از این‌که آفتاب تمام سطح مزرعه را بپوشاند اقدام به جمع‌آوری زعفران شود.
• گل‌ها در سبد یا گنجایه‌های تمیزی که دارای سوراخ جهت تهویه هوا هستند جمع‌آوری و در اولین فرصت به محل جداسازی منتقل شوند.
• محلی که برای نگهداری گل‌ها تا زمان جداسازی در نظر گرفته می‌شود باید کاملاً پوشیده، سرد، دور از گرد و غبار و شدت تابش نور آفتاب باشد.
• اگر مقدار زیادی گل در روزهای پر گلی جمع‌آوری شده باشد باید در نگه‌داری آن‌ها دقت کافی صورت پذیرد و از انباشت آن‌ها روی هم و همچنین تماس آن‌ها با زمین جلوگیری شود.
• مدت نگه‌داری گل نباید از ۱۰ ساعت تجاوز نموده و ترتیبی اتخاذ شود که بلافاصله پس از برداشت گل اقدام به جداسازی شود.
• محیط جداسازی باید نزدیک محل نگه‌داری و کاملاً بهداشتی و تمیز باشد.
• کارگران پیش از اقدام به جمع‌آوری گل دست‌های خود را کاملاً شسته و در حین برداشت نیز موارد بهداشتی را رعایت کنند.
• نباید از وسایلی مانند گونی و کیسه‌های پلاستیکی جهت جمع‌آوری و نگه‌داری گل‌ها استفاده کرد. از سبدهای مخصوص با امکان تهویه هوا و عدم فشرده شدن گل‌ها باید استفاده نمود.
• به منظور کنترل آلودگی‌های میکروبی که امروزه می‌تواند به عنوان یکی از مشکلات اصلی محصول زعفران مطرح باشد، علاوه بر رعایت دقیق موارد ذکر شده باید دقت شود که کودهای طبیعی حداقل ۱ تا ۲ ماه پیش از اولین آبیاری و شروع برداشت گل به زمین داده شود تا گل‌های زعفران که ارتفاع کمی از سطح خاک دارند با آن‌ها تماس نداشته باشند [2].

1. مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران. (1380). زعفران- آیین کار برداشت و فرآوری تا قبل از بسته ­بندی، استاندارد ملی ایران، شماره 5230، چاپ اول.
2. مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران. (1391). عملیات خوب کشاورزی ایران (ایران گپ)- زعفران، استاندارد ملی ایران، شماره 16536، چاپ اول.