زعفران “طلای سرخ” و فعالیت‌های آن بر دستگاه عصبی مرکزی: چالشی برای کاربردهای آینده در محصولات نوترین‌سوتیکال

چکیده
زعفران، معروف به “طلای سرخ”، یک ادویه فوق‌العاده با عطر و طعم منحصر به فرد است که به طور گسترده‌ای در تهیه غذا و به عنوان داروی سنتی در بسیاری از کشورهای جهان استفاده می‌شود. در سال‌های اخیر، مطالعات متعددی این ادویه را به عنوان راهکاری برای اختلالات دستگاه عصبی مرکزی (CNS) مورد بررسی قرار داده‌اند که نشان‌دهنده پتانسیل مفید زعفران است. در این مقاله مروری، نقش زعفران به عنوان یک نوترین‌سوتیکال در مدیریت شایع‌ترین بیماری‌های CNS با در نظر گرفتن نقش مهم استرس اکسیداتیو در پاتوجنز این بیماری‌ها مورد بررسی قرار گرفته است. یافته‌های اخیر حاکی از نقش حیاتی استرس اکسیداتیو در بیماری‌های مختلف CNS است و نشان‌دهنده اهمیت آنتی‌اکسیدان‌ها می‌باشد. شواهد پیش‌بالینی و بالینی در مورد اثربخشی زعفران در مسیرهای فیزیولوژیکی مختلف که در چندین بیماری CNS دخیل هستند، مورد بحث قرار گرفته و شواهدی از فعالیت‌های دارویی و اثرات مفید در مدل‌های پاتولوژیک یا در آزمایش‌های کوچک نشان داده شده است. به دلیل سمیت کم و فعالیت‌های قابل توجه در کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب، به‌علاوه توانایی تنظیم عملکرد میتوکندری، عصاره‌های زعفران و ترکیبات آن‌ها به عنوان ترکیبات نوترین‌سوتیکال فعال در این زمینه امیدوارکننده به نظر می‌رسند. تحقیقات بیشتری در حال انجام است تا اثربخشی و ایمنی عوامل پیشگیری‌کننده به عنوان نوترین‌سوتیکال‌ها یا به عنوان ترکیبات کمکی که در ترکیب با سایر روش‌های درمانی استفاده می‌شوند، ارزیابی شود. نوترین‌سوتیکال‌های زعفران با فعالیت آنتی‌اکسیدانی قابل توجه می‌توانند در بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به شرایط پاتولوژیکی متعدد مربوط به CNS مفید باشند. در این مرور، مطالعات جدیدتری که نشان می‌دهند محصولات استاندارد زعفران می‌توانند به‌عنوان ابزاری ارزشمند برای بهبود وضعیت سلامتی عمل کنند، به دلیل اثرات آن بر روی اهداف متعدد که از سلامت مغز و بافت‌های مرتبط حمایت می‌کنند، خلاصه شده‌اند.