ارزیابی کمی عملکرد برخی اکوتیپ های زعفران در شرایط اقلیمی حوزه آبریز دریاچه ارومیه

این بررسی به منظور مقایسه و امکان سنجی رشد و عملکرد ،پیاز گل کلاله و برخی خصوصیات زراعی گیاه زعفران به عنوان الگوی کشت جایگزین یا محصولات آب بر در آذربایجان غربی این بررسی به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در ۳ تکرار در سه منطقه على أياد تقده، فجلو میاندوآب و بالانج ارومیه انجام شد. در هر منطقه ۴ اکوتیپ ،کرقند حوض سرخ ژرف و شهن آباد به مدت ۵ سال از شهریورماه سال ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰ کشت و مورد ارزیابی قرار گرفتند از سال دوم تا سال پنجم اقدام به برداشت گل و صفات زراعی اکوتیپ ها شامل صفات تعداد گل وزن تر ،گل وزن خشک ،گلیرگ پرچم و عملکرد کلاله تولیدی اندازه گیری و یا یادداشت برداری شد. داده های بدست آمده بصورت تجزیه مرکب اسپلیت پلات در زمان (۴) سال) آنالیز گردید. نتایج بررسیها نشان داد که اختلاف معنی داری در همه صفات اندازه گیری شده بین اکوتیپ های کشت شده وجود داشت. اثر متقابل مکان در اکوتیپ، سال در اکوتیپ و سال در مکان معنی دار بود. بیشترین عملکرد کلاله در منطقه علی آباد نقده معادل 5.17 کیلوگرم در هکتار تولید شد که به ترتیب نسیت به منطقه قجلو و بالانج 35.5 و ۳۰ درصد بیشتر بود از بین چهار اکوتیپ زعفران کشت شده اکوتیپ کرقند و ژرف بترتیب با تولید 5.557 و 4.238 کیلوگرم در هکتار بالاترین وزن کلاله را داشتند. با توجه به نتایج اکوتیپهای کرقند و ژرف جهت کشت در بخشهای مرکز و جنوب استان آذربایجان غربی قابل توصیه می باشند و می توان در هر سه منطقه تقده بالانج و میاندوآب به کشت زعفران مبادرت نمود.

The study was conducted in order to compare the yield of onion, flower, stigma and some agricultural characteristics of saffron plant as an alternative crop. This study was carried out as a complete randomized block design in 3 replications in three regions of Aliabad, Naqdeh, Qajlu, Miandoab, and Balanj, Urmia, and in each region, 4 ecotypes of Korqand, Hoz-sarakh, Jarf, and Shahnabad were cultivated evaluated for 5 years from September 2016. From the second year to the fifth year, flowers were harvested and the agricultural traits of the ecotypes, including the number of flowers, fresh weight of flowers, dry weight of petals, stamens, and production stigma yield, were measured or recorded. In the sixth year, the yield and the number of corms produced were measured. The results showed that there was a significant difference between the ecotypes. The interaction effect of place in ecotype, year in ecotype and year in place was also statistically significant. The highest yields of stigmas and flowers were produced in Aliabad Naqdeh region, and among the four saffron ecotypes cultivated, Korqand and Jarf ecotypes had the highest number and weight of flowers, the highest weight of stigmas, the number of corms and the weight of corms in all three regions, respectively. According to the results, the ecotypes of Korqand and Jarf ecotypes are recommended for cultivation in the central and southern parts of West Azerbaijan province