[فصل کتاب] گل زعفران (Crocus sativus)، در: گیاهان ادویه و چاشنی دارویی

گیاه زعفران از گونه‌های کروکوس از خانواده Iridaceae است. گیاهی است کوچک، چند ساله و علفی که از بنه می روید و در پاییز گل های بنفش رنگ می دهد. این گونه گیاهی که به دلیل عطر و خواص دارویی مشهور است، ارزش اقتصادی قابل توجهی دارد. کلاله‌های خشک شده و سبک‌های گیاه برای تولید زعفران، ادویه‌ای معروف که بیشتر در داروسازی، عطر، غذا، لوازم آرایشی و تولید رنگ‌های نساجی استفاده می‌شود، فرآوری می‌شود. این فصل بر روی گیاه شناسی، فیتوشیمی، کاربردهای سنتی و خواص دارویی گل زعفران تمرکز دارد. ترکیبات فعال زیستی اصلی موجود در زعفران عبارتند از: پیکروسین، سافرانال، کروستین و گلیکوزید آن، کروسین. این گیاه و اجزای آن به طور گسترده از نظر اثرات دارویی و مزایای بالقوه سلامت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. برخی از شناخته شده ترین فعالیت های دارویی زعفران شامل خواص آنتی اکسیدانی، ضد سرطانی، ضد التهابی و محافظت کننده عصبی است.

متأسفانه، بیشتر این نتایج از تحقیقات آزمایشگاهی به دست می‌آیند، در حالی که تنها تعداد کمی از مطالعات in vivo مزایای ذکر شده در بالا را اثبات می‌کنند. تحقیقات قبلی نشان داده است که ترکیبات فعال بیولوژیکی زعفران می تواند باعث بهبود یا محافظت در برابر مسائل مختلف سلامتی از جمله بیماری های قلبی عروقی، سندرم پیش از قاعدگی، اختلالات معده، بی خوابی، افسردگی، دیابت مقاوم به انسولین و اضطراب شود. بر اساس یافته های این مطالعه، زعفران را می توان یکی از اقلام طبیعی ضروری با کاربردهای دارویی بالقوه دانست که نیازمند توجه هرچه بیشتر می باشد.

The saffron plant is a Crocus species belonging to the Iridaceae family. It is a small, perennial, herbaceous plant that grows from corms and produces violet-colored flowers in the autumn. This species of plant, renowned for its aroma and medicinal properties, holds significant economic value. The dried stigmas and styles of the herb are processed to make saffron, a well-known spice with further use in pharmaceutics, perfumes, foods, cosmetics, and textile dye manufacturing.

This chapter focuses on the botany, phytochemistry, traditional uses, and pharmacological properties of the saffron flower. The major bioactive constituents found in saffron are picrocrocin, safranal, crocetin, and its glycoside, crocin. This plant and its components have been extensively analyzed for their pharmacological effects and potential health benefits.

Some of the best-known pharmacological activities of saffron include antioxidant, anticancer, anti-inflammatory, and neuroprotective properties. Unfortunately, most of these results come from in vitro investigations, whereas only a small number of in vivo studies substantiate the abovementioned benefits. Previous research has revealed that the biologically active constituents of saffron can improve or protect against various health issues, including cardiovascular disease, premenstrual syndrome, gastric disorders, insomnia, depression, insulin resistant diabetes, and anxiety. Based on these study findings, saffron may be one of the essential natural items with potential medicinal applications demanding considerable attention.