تجزیه و تحلیل اثرگذاری کشف قیمت در صندوق سرمایه گذاری گروه زعفران سحرخیز

از جمله کارکردهای کلیدی بازارهای مالی کشف قیمت است که به استفاده از قیمت­های دارایی در یک بازار برای قیمت­گذاری در دیگر بازارها اشاره دارد. از زمان معرفی صندوق­های قابل معامله در بورس و افزایش محبوبیت آن­ها، استفاده از این ابزار موجب بحث در رابطه با انتقال فرآیند کشف قیمت در بازارهای مرتبط شده است. صندوق­ قابل معامله زعفران از جمله انواع صندوق­های قابل معامله کالایی بوده که به تازگی در  بازار سرمایه کشور مورد داد و ستد قرار گرفته است. با توجه به اهمیت زعفران در بین محصول­های کشاورزی، در این پژوهش به بررسی موضوع کشف قیمت در رابطه با این کالا پرداخته شده است.

برای بررسی این موضوع، داده­های روزانه گواهی و صندوق قابل معامله زعفران سحرخیز از تاریخ 04/08/1400 الی 20/01/1401 با استفاده از مدل کشف قیمت متغیر با زمان مورد بررسی قرار گرفت. آزمون هم­انباشتگی جوهانسن نشان از وجود دست کم یک رابطه بلندمدت بین این دو ابزار دارد. آزمون علیت گرانجر نیز نشان داد که علیت از بازار گواهی سپرده به بازار صندوق زعفران سحرخیز می­باشد، به طوری که تغییرپذیری­های بازار گواهی علت تغییرپذیری بازار صندوق زعفران نیز می­باشد.

در نهایت استفاده از کشف قیمت متغیر با زمان افزون بر تأیید آزمون علیت، نشان داد که بیش از 85 درصد از فرآیند کشف قیمت در بازار گواهی سپرده و تنها 15 درصد از این فرآیند در بازار صندوق زعفران صورت می­گیرد که نشان از عدم تحقق کارکرد کشف قیمت این ابزار مالی در بازار سرمایه کشور شده است. از آن جا که علیت از بازار گواهی سپرده به بازار صندوق زعفران بوده و کشف قیمت این کالا در بازار گواهی سپرده زعفران صورت می­گیرد، پیشنهاد می­شود که سرمایه­گذاران به هنگام سرمایه­گذاری در صندوق زعفران، توجه کافی به روند بازار گواهی زعفران داشته باشند.

پهمچنین پیشنهاد می­شود که سیاست­گذاران به هنگام سیاست­گذاری و مداخله در کالای زعفران، دقت کافی نموده و سیاست­گذاری را از بازار گواهی سپرده آغاز نماید.

One of the key functions of financial markets is price discovery that refers to the use of assets prices for pricing other markets transactions. Since the introduction of exchange-traded funds and their increasing popularity, the use of these tools has led to discussions regarding the transfer of the price discovery process in related markets. Saffron ETF is one of the types of commodity ETF that have recently been traded in the Iran’s capital market. Considering the importance of saffron among agricultural products, in this article, the issue of price discovery in relation to this product has been investigated. In order to investigate this issue, the daily data of Saharkhiz saffron certificate and tradable fund from 2021/10/26 to 2020/04/09 was studied using the time-varying price discovery model.

Johansen’s test shows the existence of a long-term relationship between these two variables. The Granger causality test showed that the causality is from the Spot to the ETF market, so that changes in the Spot are the cause of changes in the ETF market. Finally, the use of time-varying price discovery, in addition to verifying the causality test, showed that more than 85% of the price discovery process takes place in the Spot market and only 15% of price discovery takes place in the ETF market, which shows that it is not realized, which shows the non-fulfillment of the ETF price discovery function in Iran’s capital market.