زﻋﻔﺮان گیاهی اﺳﺖ که ﻓﺼﻞ رﺷﺪ آن ﺑﺎ بارندگی‌های پاییزه ﺷﺮوع و ﺑﺎ اﻧﺠﺎم بارندگی‌های ﺑﻬﺎره رﺷﺪ آن ﺧﺎﺗمه ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ. در ﻃﻮل ﻓﺼﻞ رﺷﺪ زﻋﻔﺮان ﺧﺼﻮﺻﺎً در زﻣﺴﺘﺎن، ﻧﻴﺎز آﺑﻲ گیاهان دیگر ﻛﻢ اﺳﺖ و در ﻣﻮرد آب‌های ﺟﺎري ﻣﺜﻞ ﻗﻨﻮات و رودﻫﺎ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻧﻴﺎز آﺑﻲ زﻋﻔﺮان ﻣﺴﺘﻠﺰم ﺻﺮف ﻫﺰﻳﻨه زﻳﺎد ﻧﻴﺴﺖ [۱].
در خصوص منبع آب باید از عدم آلودگی آن به وسیله منابع انسانی و حیوانی و همچنین از انطباق با الزامات استاندارد مربوط به اشریشیا کلی مطمئن گشت.
منابع آلودگی بالقوه آب آبیاری باید مشخص شوند. در صورت استفاده از چاه آب، باید از طراحی مناسب و ساختمان و نگهداری چاه برای جلوگیری از آلودگی مطمئن شد. منبع آب آبیاری برای زعفران باید تعیین و ثبت گردد.
باید تأمین آب با روش‌های منطبق با استانداردهای کیفی ملی ایران به شماره های ۱۰۵۳ و ۱۰۱۱ انجام شود.
ویژگی‌های میکروبی آب مورد استفاده برای محلول پاشی، کود و یا سم‌دهی برای زعفران، باید با استاندارد ملی ایران به شماره ۱۰۱۱ مطابقت داشته باشد.
باید آب‌های کشاورزی مورد استفاده برای تولید زعفران را برای به حداقل رساندن پتانسیل آلودگی میکروبی، مورد آزمون قرار داد.
آب زیرزمینی نیز حداقل هر سال یک بار باید آزمون شود. این درحالی است که آب سطحی باید حداقل هر سه ماه یک بار آزمون گردد.
ﻧﻴﺎز آﺑﻲ ﮔﻴﺎه زﻋﻔﺮان در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﺸﻮر ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻧﻴﺎز آﺑﻲ ﮔﻴﺎه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻴﺰان ﺑﺎرﻧﺪﮔﻲ، ﻧﻴﺎز ﺧﺎﻟﺺ ﮔﻴﺎه، ﺗﺒﺨﻴﺮ و ﺗﻌﺮق اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد. ﻣﺼﺮف ﻏﻴﺮﺻﺤﻴﺢ آب می‌تواند منجر به اثرات زیان‌باری در ﻛﻴﻔﻴﺖ و ﻛﻤﻴﺖ ﻣﺤﺼﻮل زﻋﻔﺮان ﺷﻮد. ﺑﺮاي ﭘﺮﻫﻴﺰ از اثرات ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ﻧﺎﺷﻲ از ﻣﺼﺮف آب زﻳﺎد ﻳﺎ ﻛﻤﺒﻮد آب، روش‌های ﺳﻴﺴﺘﻤﺎﺗﻴﻚ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻧﻴﺎز آﺑﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده قرار گیرد.
زﻋﻔﺮان ﮔﻴﺎﻫﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻴﺎز آﺑﻲ ﻛﻤﻲ داﺷﺘﻪ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﭘﻴﺎز زﻋﻔﺮان در ﻋﻤﻖ ﺣﺪود ۲۰ سانتیﻣﺘﺮي ﻛﺎﺷﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪگونه‌ای آﺑﻴﺎري ﺷﻮد ﻛﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ رﻃﻮﺑﺖ آن ﺗﺎ ﻋﻤﻖ ۴۰ سانتیﻣﺘﺮي در زﻣﻴﻦ ﻧﻔﻮذ ﻛﻨﺪ؛ زﻳﺮا آﺑﻲ ﻛﻪ در ﻋﻤﻖ ﺑﻴﺶتر نفوذ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﺟﺬب رﻳﺸﻪ زﻋﻔﺮان ﻧﺒﻮده و ﻫﺪر می رود. ﺑﻪ ﺟﺎي آب زﻳﺎد، می‌توان تعداد دفعات آبیاری را افزایش داد که بازده بهتری خواهد داشت و با توجه به این که زعفران عمدتاً در مناطق خشک کشت می‌شود و دارای دوره طولانی گرما و تابش آفتاب است، مدیریت آبیاری بسیار ضروری است. آبیاری (هرچند به مقدار کم) در نیمه دوم مردادماه به جهت جلوگیری از هدر رفتن رطوبت پیاز زعفران بسیار مؤثر است. در صورتی که در تابستان آب داده شود لازم است آب اول (آب شیار زعفران) از حدود ۱۵ مهرماه تا ۵ آبان ماه (با توجه به تغییرات جوی هر منطقه) انجام شود و چنان‌چه در تابستان آبیاری صورت نگیرد، آب اول در نیمه آبان‌ماه انجام می‌شود و آب دوم پس از برداشت گل زعفران صورت می‌گیرد (اواخر آبان یا اوایل آذر). آب سوم در اواخر دی‌ماه و آب چهارم در نیمه اسفند و آب پنجم (زردآب) پس از زرد شدن علف زعفران انجام می‌شود. ضمناً در صورت وجود باران‌های مناسب می‌توان از تعداد دفعات آبیاری کاست.
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻨﻄﻘﻪ و ﻣﻴﺰان آب ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮس ﺑﺮاي ﮔﻴﺎه روشﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ آﺑﻴﺎري ﺷﺎﻣﻞ آﺑﻴﺎري ثقلی و ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر اﻧﺠﺎم ﻣﻲﮔﻴﺮد. ﺑﺪﻳﻬﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ درﺻﻮرت ﻓﺮاﻫﻢ ﺑﻮدن ﺷﺮاﻳﻂ و اﻣﻜﺎﻧﺎت اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي آﺑﻴﺎري ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر ﺑﻪ وﻳﮋه ﻗﻄﺮه‌اي- ﺗﺮاوﺷﻲ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ راﻧﺪﻣﺎن ﺑﺎﻻي آﺑﻴﺎري و اﺛﺮات ﻣﻔﻴﺪ آن ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻛﻤﻲ و ﻛﻴﻔﻲ ﮔﻴﺎه، در اوﻟﻮﻳﺖ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ [۲].
۱. صادقی، ب. (۱۳۷۵). تأثير آبياري تابستانه بر عملكرد زعفران. انتشارات سازمان پژوهـشهاي علمـي و صـنعتي ايـران، مركـز خراسـان، گـزارش پژوهشی.
۲. مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران. (1391). عملیات خوب کشاورزی ایران (ایران گپ)- زعفران، استاندارد ملی ایران، شماره 16536، چاپ اول.
- کد مقاله: 16952
- لینک کوتاه: https://wikisaffron.org?p=16952